ZUM PATLAMASI (Zoom İn Zoom Out) TEKNİĞİ

Bu yazımı, Zum patlaması ile de adlandırılan zoom in zoom out tekniğine ayırdım. Makalemde  zoom in zoom out tekniğinin nasıl yapılacağının yanı sıra, zum in zum out tekniğinin inceliklerini de açıklamaya çalışacağım.

Fotoğrafta Zum in zum out  Tekniği nedir?

Fotoğrafın çekilmesi süresince optik yakınlaştırma ile efektif bir fotoğraf elde etme yöntemidir.

Merkeze doğru uzayan çizgiler, göz yanılmaları, zihin karmaşası… Bir fotoğraftan beklenmeyecek bu tarz efektleri kolaylıkla uygulayabileceğiniz bir yöntemdir ZooM İN-ZooM OUT tekniği.

Uygulaması çok kolaydır. Perde açık olduğu sürece, zum objektif ile çekilen nesneye optik yakınlaştıra veya uzaklaştırma yapılarak elde edilir. Oluşturulan fotoğraf biraz enteresan çıkacaktır. Zaten amaç  da bu farklılığı yakalayabilmektir. Kadrajın dört bir köşesinden merkeze doğru çizgiler oluşturularak merkezdeki objeye dikkat çekilmek istense de amatör fotoğrafçılar tarafından eğlence aracı olarak deneysel fotoğraf amacı ile çekilir.

Zum İn – zum Out Nasıl Çekilir? Ne gerekir?

Bu teknik için, zum yapabilen bir lens ve zaman ayarlı mod kullanabileceğimiz bir fotoğraf makinesi yeterli olacaktır. Yazımın ilerisinde daha detaylı bahsedeceğim; bir de bazı daha süreli zum in-out çekimleri için fotoğraf makinemizin sabit kalabilmesi için bir de tripoda ihtiyacımız olabilmektedir.

Makinemizi S (veya TV-süre öncelikle mod) ya da M modu (tam manüel mod) ile süre ayarlı çekim moduna almalıyız. Süre ayarı bizim için çok önemli zira yüksek enstantane hızı ile zum’u yapabilmek neredeyse imkansızdır. Bu hız, farklı kaynaklarda farklı şekilde zikredilse de aslında net bir değer vermek mümkün değildir. Sabit değer verenlere de aldırmıyorum açıkçası. Ancak ve ancak lense göre maksimum enstantane değerinin verilebileceğini düşünüyorum. Bence en büyük perde hızı, kullanılacak  zum lensin en uzun odak uzaklığı kadar olmalıdır. Mesela 18-55mm lesn kullanılacaksa en hızlı enstantane 1/60 olmalıdır (1/55 olmadığı içi 1/60) 18-55mm için 1/60 ve aşağısında zom in-zum out kullanılabilir diyebilirim. Bu hız 1/40 da olabilir 1/2 de olabilir.

Deklanşöre basar basmaz lensin zum halkasını çeviriyoruz. Böylece fotoğrafın çekildiği sürece, lens üzerinden optik kaydırma hareketi de gerçekleşecek ve tekniğimiz çok hızlı bir sürede başlayıp bitecektir. yine bu süre boyunca, sensöre düşen ışığın yeri değişecek (zum hakareti ile) ve merkeze doğru çizgiler oluşacaktır.

Zum in- zum out ( Zum Patlaması) Tekniğinin İncelikleri:

**  En büyük inceliği bir önceki paragrafa verdim. Yani lense göre perde hızı seçmelisiniz ve enstantane hızınız yavaş olmalı.

** Zum in-out da önemli olan faktörlerden birisi de makinenin düşük enstantane hızına karşın titrememesidir. Titreşimi engellemek için varsa lensin ve yine varsa makinenin titreşim engelleme sistemlerini açık bulundurmalıyız.

** Titreşimi engellemenin diğer bir yolu da tripod kullanmaktır. Nispeten daha düşük perde hızlarında titreme muhakkak olacaktır. Tamamen bulanık bir fotoğraf elde etmemek için tripod kullanmalıyız.

** İçeri odak efektinin daha farklı olması için enstantane ve zum hareketini farklı şekilde kullanabilirsiniz. Örneğin 18-200mm lens ile 200 mm’den 18mm’ye yapılan kaydırma hareketi yatay çizgilerin çok daha fazla çıkmasını sağlarken 200 mm’den 100 mm’ye kadar yapılan kaydırma hareketi yatay çizgisel hareketin daha az fakat merkezdeki objenin daha anlaşılabilir olmasını sağlayacaktır.

Zum in – zum Out tekniğinde Enstantane Hızına Dikkat Edin

** Aynı şekilde yatay çizgilerin oluşturacağı zihinsel bulanıklık enstantane hızı ile de alakalıdır. 18-55mm lens ile yapılan yakınlaştırmada 1/60 ile çekilen fotoğrafta çizgiler daha az belirgin olacak iken 1/5 gibi bir hız ile çekildiğinde çizgiler daha baskın olacaktır. Daha düşük enstantane hızlarında gözü aldatan veya zihni yoran görüntüler oluşturmak daha kolaydır. Aynı şekilde zum halkasının yavaş şekilde çevrilmesi çizgileri daha belirgin yaparken, halkanın çok hızlı çevrilmesi çizgilerin daha silik çıkmasına sebep olur.

** Kalitenin daha iyi olması için İSO en aza indirgenmeli, diyafram f8 civarında (müsaitse daha yüksek değerde olabilir) olması uygundur. Fakat bu değerler her zaman ışığa göre farklılık gösterebilir. En iyisi bulunulan ortama göre deneme yanılma ile değer belirlemek ve çekim yapmak doğru olur. Netleme ise orta noktada ve orta nokta da odaklanacak objede olmalıdır.

Zum in zum out ile Farklı Kompozisyonlar

** Zum in-out ortadaki nesneye doğrudan odaklanılması sağlar. Ayarını doğru tutturabilirseniz merkezdeki objeyi net çıkarabilirsiniz. Uzun pozlamalı zum in-out tekniğinde ise ışık ile dans edercesine farklı kompozisyonlar oluşturabilirsiniz.

** Zum in-out tekniği tamamen optik olarak yaratılır. Fotoğrafı bilmeyen amatörler görsel olarak bu görüntülerin bilgisayarda fotoşop ile oluşturulduğunu düşünse de, işin aslı öyle değildir. Fakat Adobe Photoshop programında da bu efekt verilebilir. Her ne kadar tam aynı etki oluşmasa da benzer görüntüler oluşturulabilir. Aklınızda bulunsun.

** Orta odak merkezinin daha büyük ve net olmasını isterseniz geniş açılı zum lens kullanın. Geniş bir kadrajda çizgisel efektin yanı sıra merkezin netleme adına daha fazla alan kaldığını göreceksiniz.

** zoom in zoom out tekniğinde daha da farklı kareler çıkarabilmek için, optik kaydırma sırasında tripoda sabitlediğiniz kamerayı merkezinden basitçe döndürebilirsiniz. Böylece çizgiler düzlemsellikten çıkarak girdap şeklinde oluşmaya başlayacaktır.

Uzun Pozlama İle Zum Patlaması

** Zum in-out tekniği uzun pozlama ile de birleştirilebilir. Örneğin 3-5 sn tripod üzerinde akışkan bir zum lens ile titreşimi en aza indirerek çok farklı kareler elde edilebilir. Bu tarz fotoğraflarda sadece ışıklar çizgi çeklinde çıkarken fotoğrafın temel kadrajı gayet net çıkabilecektir.

** Nispeten daha yavaş perde hızlarında (ya da uzun pozlamalı zum patlamalarında) fotoğraf makinesinin dahili flaşı yada harici bir flaş yardımıyla kadrajın herhangi bir noktasındaki objeyi aydınlatarak çok farklı kareler de çekebilirsiniz. Tabi flaş modunu makinenizden slow-rear senkron’u olarak ayarlamayı unutmayın.

** Daha uzun süreli zum patlamasında ışıklar fotoğrafa farklı etkiler katar. Gece etrafta parıldayan ışıklar birer çizgi gibi fotoğrafa yansıyacak ve muhteşem fotoğraflar çekeceksiniz. Yapmanız gereken şey süreyi ortam ışığına göre doğru ayarlayabilmektir.

Örneğin 20 sn uzun pozlama ile zum patlaması fotoğrafı çekilecekse TV veya M modunda f5.6 ve iso 200 değerleri yeterli olur. Kamera muhakkak tripoda sabitlenmelidir. Çekim başladıktan sonra zum lens ile uzaklaşma (isteğe göre yakınlaşma) yapılır ve fotoğrafın tamamlanması beklenir. Uzaklaşma yaklaşık 1sn kadar sürer. Bu sürede ışıklı yerler çizgi şeklinde çıkacaktır. Geriye kalan 19 sn boyunca ortamın fotoğrafı çekilir. Böylece kayan ışıklar sanki sabit çekilen fotoğrafın bir parçası değilmiş gibi kadraja yansır.

Işığınız Kaliteli olsun…