Flanş Mesafesi Nedir? Ne İşe Yarar?
Türkçe yazımıyla flanş mesafesi, kısaca lensin arka bağıntı yeri ile sensör arasındaki mesafedir. Yabancı dilde Flange Focal Dİstance (FFD) yani tam adıyla odak bağıntı mesafesi olarak geçmektedir. birçok kaynakta farklı isimlerle ifade dilebilir. Bu yazımızda da Flanş Mesafesi, Flange back mesafesi, odak bağlantı mesafesi veya bağlantı sensör mesafesi nedir ne işe yarar ona bakacağız. Sonrasında Nikon flanş mesafesi, Canon flanş mesafesi, Sony flanş mesafesi, Olympus flanş mesafesi, Pentax flanş mesafesi, Minolta flanş mesafesi, m42 flanş mesafesi gibi değerlere göz atacağız.
Az önce de belirttiğim gibi bu mesafesi kamera ile ilgili bir konudur. Lenslerle doğrudan ilgili değildir. Flanş mesafesi kameraların ağız kısımlarının sensöre olan uzaklığıdır aslında. Aşağıda şematize etmeye çalıştım. Lensin takılı olup olması yada var olup olması hiç bir şeyi değiştiremez.
Flanş mesafesi mm cinsinden ifade edilir ve bu milimetrik değerler çok önemlidir. Mesafenin belirtilenden az ya da çok olması lensin sonsuza netlememesine sebep olabilir. Ya da lenslerin odak ayarlarının baştan aşağı değişmesine. Dolayısı ile aradaki 0,01 mm ‘nin bile önemi büyüktür.
Aşağıda belli başlı markaların kendilerince belirledikleri flaş mesafeleri yer almaktadır. İşte markaların odak bağıntı mesafesi:
SLR – DSLR Kameraların Flanş Mesafeleri
Nikon F mount flanş mesafesi: 46.5 mm
Canon fd-fl mount flanş mesafesi: 42 mm
Canon EF mount flanş mesafesi: 44 mm
Sony- minolta A mount flanş mesafesi: 44.5 mm
Minolta MD mount flanş mesafesi: 44.5 mm
Minolta SR mount flanş mesafesi: 46.5 mm
Pentax PK mount flanş mesafesi: 45.46 mm
Praktica PB mount flanş mesafesi :44 mm
Rollei QBM mount flanş mesafesi: 44.5 mm
Olympus 43 slr mount : 38.67 mm
m42 mount flanş mesafesi: 45.46 mm
Yashica – Contax CY mount flanş mesafesi: 45.5 mm
Konica AR mount flanş mesafesi: 44.5 mm
Olympus OM mount flanş mesafesi: 46 mm
m39 mount flanş mesafesi: 28.8 mm
Mamia ZE mount flanş mesafesi: 45.5 mm
C mount flanş mesafesi : 17, 526
Aynasız Kameraların Flanş Mesafesi
Sony E Mount (nex) Flanş Mesafesi: 18mm
Fujifilm XF Mount Flanş Mesafesi: 17,7mm
m43 Mount Flanş Mesafesi: 20mm
Canon EF- M Mount Flanş Mesafesi: 18mm
Samsung NX Mount Flanş Mesafesi: 25.5 mm
Sony FZ Mount Flanş Mesafesi: 19 mm
Leica M Mount Flanş Mesafesi: 27,8 mm
Nikon 1 Mount Flanş Mesafesi: 17 mm
Pentax Q Mount Flanş Mesafesi: 9.2mm
Samsung NX Mini Mount : 6.95mm
Flanş Mesafesi ‘ni Bilmenin Ne Faydası Olur?
Günümüzde flanş mesafeleri daha az olan aynasız kameralar revaçta. Gerek taşıması, gerek kullanımı, gerek lens yelpazelerinin adaptörler ile genişlemesi yönüyle çokça tercih ediliyor. Piyasada çok fazla miktarda aynasız kamera var ve bunların bir çoğu da farklı marka lensleri af veya manuel adaptörler ile kullanıyorlar. İş adaptör olunca da FFD yani Flanş mesafesi önem kazanıyor.
Adaptör yardımıyla farklı lensleri kendi makinelerimizde kullanmak çok kolay ve tatminkar. Adaptör denilince de akla ilk gelmesi gereken iş flanş mesafesi. Çünkü adaptörler üretilirken hangi markaya göre olacaksa ona göre flaş mesafesi ayarlanarak üretiliyor. Dolayısı ile farklı lensler kullanacaksak bu temel konuları bilmek gerek.
Hazır adaptörler zaten ffd mesafesi ölçülüp biçilerek size ulaşır. Fakat zaman zaman fotoğrafçılıkta ileri gidenler özel lensleri kullanmak için kendi adaptörlerini yaparlar. Lensleri veya makineleri modifiye ederler. Bu modifikasyon ve imalat sürecinde muhakkak kullanacağı kameranın bağıntı odak mesafesini bilmek zorundadır.
Flanş – Adaptör İlişkisi
Adaptör konusuna girmişken flanş mesafesinin bir püf noktasını da burada belirtelim. Flanş mesafesi kısa olan makinler için adaptörler üretilebilir. Örneğin dslr veya slr bir lensi aynasızda rahatlıkla kalabiliriz. Fakat tam tersini yapamayız. Flanş mesafesini adaptör ile kısaltmak mümkün değildir. Örneğin Nikon dslr mesafesi 46.5 mm dir ve bu uzun mesafeden dolayı Nikon aynalı makinelere başka marka dslr, slr veya aynasız lensi takılamamaktadır. FFD mesafesi 44mm olan Canon lensler Nikon kameralarda kullanılabilir ama Nikon lensler Canon makinelerde kullanılamaz. ( ‘Nikon sadece Nikon ile kullanılır’ Japon atasözünü aklıma getirdi…) 🙂
Yukarıda açıklamaya çalıştığım adaptör sorunsalının da bir çözümü bulunmuş aslında. Yani Nikon lensleri Canon dslr de kullanmak için da adaptörler var ama arada optik var. Normal adaptörlerin içi boş olur. Fakat bu Adaptörler boş olmuyor ve optikli oluyor. Bahsi geçen optik çok kaliteli olmazsa görüntünün kalitesini ciddi düşürüyor. o yüzden de çok tercih edilmiyorlar. Diğer bir taraftan da bazı marka lenslerin arkasındaki çıkıntılardan dolayı ince adaptörler kullanıldığında aynanın bu çıkıntılara çarparak zarar görmesi veya sıkışması da söz konusu olabiliyor. o yüzden adaptör kullanırken çok dikkatli olmak da araştırmak da her zaman fayda var.
Hangi Adaptörü Kullanmalıyız
Yukarıda ffd mesafesinin adaptör üzerindeki etkisini anlattık. Bu bilgiler ışığında ffd mesafesi az olan kameralarda ffd mesafesi çok olan lensler kullanılmalıdır. Örneğin ffd mesafesi 45.46 mm olan m42 uyumlu lensler ffd mesafesi 18 olan Sony e mount aynasız makinelerde kullanılır. Bu geçişi sağlamak için ise m42 to nex adaptör almak gereklidir.
Genellikle adaptörler üzerinde neyi neye dönüştüreceği yazmaktadır. m42 to nex adaptör üzerinde genelde m42-nex yazar. bu örnekte de olduğu gibi öncelikle lens yuvası yazılır. 2. yazılan işze makine yuvasının ismidir. örneğin cy-x denildiğinde ‘contax- yashika (cy) mount bir lensi fujifilm x mount (fuji aynasız) bir makinede kullanabilirsiniz’ anlamına gelir.