Takumar 50mm f1.4 İncelemesi
Enfes bir lens incelemesi ile daha karşınızdayız. Bu makalemizde kalitesiyle dünya çapında nam salmış SMC Takumar 50mm f1.4 ‘ü inceliyoruz. Takumar 1.4/50mm ün versiyonlarını, özelliklerini, örnek fotoğraflarını, olumlu ve olumsuz taraflarını ve yazımızın daha ilerlerinde Pentax 50mm ve Nikon n-ai 50mm f1.4 ile karşılaştırmalarını bulabilirsiniz. Her zaman olduğu gibi Multi Coated Super-Takumar 50mm nin teknik özellikler tablosunu vererek başlayalım:
SMC Takumar 50mm f1.4 Lensin Teknik Özellikleri
| Lensin adı | Asahi Optik SMC Takumar 1.4/50 Veya Süper-Takumar 50mm |
| Odak uzaklığı | 50 mm |
| Yapı malzemesi | Metal |
| Ağırlık | 250 gr |
| Uzunluk | 4 cm |
| Eleman | ilk versiyon 6 grupta 8 element – sonrakiler 6 grupta 7 element |
| Minimum netleme mesafesi | 45 cm |
| Diyafram yaprağı sayısı | ilk iki versiyon: 6 kanatlı, sonrakiler 8 yapraklı |
| Maksimum büyütme | 0,15x |
| Sarsıntı engelleyici | yok |
| Max- min diyafram açıklığı | 1,4- 16 |
| Filtre çarı | 49mm |
| Menşei | Japon |
Japon Asahi Optik firmasının dünyada ünlü olmasını sağlayan ilk lenslerden birisi Takumar 50mm f1.4 tür. Birazdan bahsedeceğimiz optik yapısı değiştirilmiş farklı versiyonları, radyoaktif cam kullanılması, sarımsı renk ısısı, açık diyaframda dahi tatminkar keskinliği ile fazlası ile ilgi çekmektedir.
Süper Takumar 50mm f1.4 ün Versiyonları:
İncelediğim lenslerin tarihçesine ve versiyonlarına veya zaman içindeki değimlerine değinmeden edemem. Fakat üzerinde fazlası ile durduğum konular da değildir. Lakin bu lensi inceliyorsak mecburen tarihçesine bakmamız lazım. Lensin adından radyasyon değerine kadar bir çok farklılık var çünkü. Takumar 50mm f1.4 lens başlıca 4 versiyon olarak üretildi.
1. Versiyon: Super Takumar 50mm f1.4 olarak ön plakaya kazınmıştır. 8 elementlidir. Radyoaktif element (Toryum) içemez. 1964 yılında tanıtılmış ve 1965’e kadar üretilmiştir. Zamanın alman firması Carl Zeiss’e rakip olabilmek için onlardan farklı optik tasarım ile üretilmişlerdir. Fakat takumar 50mm 8 optik elemanı ile maliyet açısından firmanın belini bükmeye başlamıştır. Bir müddet sonra 7 elementli versiyona dönüşmüştür. 8 optikli versiyonun belirgin özellikleri şunlardır. Keskinliği 7li’lerden daha iyi olduğu söylenir. Fakat kaplamasından dolayı parlamalara karşı daha az dayanıklıdır. Daha maliyetlidir. Super takumar 50mm f/1.4, 6 kanatlı diyaframa sahiptir.
2. Versiyon: Super Takumar 1,4/50 olarak bilinir ama bu sefer 7 optiklidir. Radyoaktif element olan Toryum kullanılarak üretilmiştir. Çok az da olsa toryumlu Takumarların radyoaktivite yaydığı söylenir. Bahsedilen değerler günlük hayatta karşılaşılabilecek düzeyde olup sağlık açısından zararsız olduğu söylenir. 1965 ile 1971 yılları arasında üretilmiştir. 6 kanatlı diyaframa sahiptir. 8 elementliye göre fotoğraflar daha sıcak ve beyazlar daha sarıdır.
3. Versiyon: 2 ile aynı özelliklere sahihtir. 7 elementli, toryumlu ve görünüş olarak da benzerdir. Farkı süper multi coated kaplamasıdır. 1971-1972 yılları arası üretilmiştir. Lensin ön cam çerçevesinde Multi Coated Super-Takumar yazar. 8 kanatlı diyafram yapraklarına sahiptir. 8 elementliye göre fotoğraflar daha sıcak ve beyazlar daha sarıdır. <netleme halkası dalgalı – tırtıklı yapıdadır.
4. Versiyon: Son versiyondur. Ön cam çerçevesinde SMC Takumar yazar. Netleme halkası düz- tırtıklı kauçuk şeklindedir. Ve halkanın alt ve üst kısmında parlak metal şeritler vardır. Daha modern görüntüsü olduğu söylenebilir. 8 kanatlı diyafram yapraklarına sahiptir. SMC kaplaması daha geliştirilmiş ve ışık parlamalarına karşı daha dayanıklı hale getirebilmiştir. 8 elementliye göre fotoğraflar daha sıcak ve beyazlar daha sarıdır. 1972 ile 1975 yılları arsında üretilmiştir. Bazı Pentax kameraları için açık diyafram kontrolü sağlamaktadır. Diyafram kontrolü için arkasında normal m42 pimi haricinde çok küçük bir pim ve bayonette 2 adet farklı çıkıntı da bulundurur. Toryumludur.
Takumar 50mm Versiyonları Nasıl Ayırırız
Bu 8 elemanlı versiyonun en önemli ayırt edici özelliği ise 4 rakamının sağında bulunan kırmızı IR işaretidir. bu kırmızı minik çizgi 4 rakamının sağında ise 8 elementli, solunda ise 7 elementli versiyonlardır.
Ayrıca 8 elementlinin ayırmanın diğer kolay yolu da arka optiğin lens düzleminin dışına taşmasıdır. Netlemeyi sonsuza alır ve lensi kapaksız şekilde bir yüzeye koyarsanız lensin en arka camı çizilecektir. Diğer 7 elementli versiyonlarda bu şekilde değildir, arka cam korunaklıdır.
Pentax firmasının 1960lı yıllarda pazar hâkimiyeti için, Süper-Takumar 50mm f1.4 ile ciddi atılım yaptığını ve adından söz ettirir konuma geldiğini söyleyebiliriz. Özellikle Alman Carl Zeiss ile rekabette geride kalmak istemezdi ve bunu da başardı doğrusu. O zamanki çatı ismi ile Asahi Optik, dünyaya Takumar 50mm f/1.4 ‘ü miras bırakmayı başardı.
Takumar 1.4/50mm Fiziki Özellikleri
Lens m42 mount olarak üretildi. Tüm versiyonlar bu şekilde. Ön cam filtre çapı 49mm. Yaklaşık 250 gr ağırlığında ve 50mm lens için ortalama ağırlık sayılabilir. 4 cm uzunluğu ile taşıması da kolay. İlk 3 versiyonda netleme halkası dalgalı metal ve son versiyonda ise kauçuk. Kullanımı inanılmaz rahat. Yıllar öncesinden günümüze gelmiş olsa da ne netleme halkasında ne de diyafram halkasında bir sertlik söz konusu değil. Genel manada Japon firmaları netlik halkası konusunda çok iyiler. Süper akışkan ve bu akışkanlık zaman içinde sertleşmiyor.
Diyafram yarım duraklarda da durması için tasarlanmış. Nikon’dan ayrılan çok ciddi bir konu bu. Işığı kontrol altında tutabilmek adına daha hassas. Yaprak sayısı ilk 2 versiyonda 6 iken, son 2 versiyonda 8 e çıkarılmış. Böylece kısık diyaframlarda dairesel bokehe daha çok yaklaşılabiliyor. En açık diyafram olan f1.4’te merkezde tam dairesel bokeh üretirken kenar ve köşelerde kedi gözüne dönüyor. Karakteristik bokeh gözlemlemedim. Japonlarda genelde bu lenste de olduğu gibi kremamsı arka plan fluluğu oluşuyor. Arka planı öldürme başarısı 50mm lik lenslere göre normal seviyelerde. Abartılacak bir durumu olmasa da yermeye de gerek kalmıyor.
Smc Takumar 50 f1.4 ‘de Optik Kalite
Renkler oldukça iyi ve canlı. Renk ısısı olarak toryumdan kaynaklı sarıya dönük olduğunu daha önce söylemiştik. Renk ısısını değiştirmek isteyenler için sayısal – dijital düzenleme programları ile bu konu 5 sn de hallediliyor, bilmeyenler için buradan yazayım :). İlginç şekilde kontrastı oldukça fazla geldi bana. Diğer 50mm f1.4 lenslere baktığımda bariz fark görülüyor. Diyafram kısıldıkça kontrast daha da doygunlaşıyor. Fotoğraftaki yazılar sanki kalın punto ile yazılmışcasına. Yazımızın en alt kısmında bu kalın punto ile ilgili örneklere bakabilirseniz anlatmak istediğimizi daha hızlı anlayacaksınız.
En açıkta bir miktar CA gözlemledim. Ama rahatsız edici değil. Ayrıca smc versiyonunda arka parlamalar da daha usturuplu. Bir miktar ışık girmesi sorun değil zaten. Lakin kaplamasız versiyonları bu konuda çok da iyi değilmiş okuduğum yorumlardan çıkardığım kadarı ile. Diyaframı biraz kısınca CA ve parlamalar çok daha istenilen seviyeye geliyor.
Keskinliği ise oldukça tatminkar. f1.4 te merkez fena değil. f4 – f8 en iyi olduğu diyafram aralığı diyebilirim. kenarlardan beklentinize göre diyaframı kısabilirsiniz. İlk versiyonun sonrakilerden az biraz daha keskin olduğu rivayet ediliyor; fakat şimdilik deneyimleme şansım olmadı. Açıkçası elimdeki bu 4. versiyon benim için yeteri keskinliği veriyor. Üst seviyede keskinlik bekleyenler hayal kırıklığı yaşayabilir. Mükemmel keskinliğe sahip diyemem ama yeterli keskinliğe sahip. Bir czj sonnar 135 mm f3.5 etmiyor mesela. 🙂
50 mm lenslerde beni rahatsız etmemek kaydı ile distorsiyon incelemesi yapmıyorum. Takumar 50mm f1.4 ‘de de göze batacak bir distorsiyon oluşumu gözlemlemediğim için bu kadarlık değip geçeceğim. Çok yakın mesafelerde minnacık bir eğilme sezinledim ama 2-3 m den sonra gözlemlemedim.
Takumar f1.4 50mm İçin Son Sözler
Takumar 1,4/50mm için kendimce şu şekilde bir var sayım yapabilirim: bir lensten beklenebilecek konulardan herhangi biri hakkında 10/10 almaz ama her biri hakkında 8-9/10 alır. 2023 yılında bunu söylemesi ne kadar kolay- zor tartışılabilir. Fakat 60 – 70 yıl öncesi için zannımca 10/10 puanı kolaylıkla verebilirdim. Takumar 50mm de iyi not veremeyeceğim tek konu ise makro performansı olur. Maalesef 45cm en yakın netleme mesafesi ile makro fotoğraftan söz etmek mümkün olamıyor. Şahsen 50mmlerde alıştığımdan mıdır nedir bilmem bir miktar makro performans görmek isterim. Pentacon 50mm f1.8 gibi…
Takumarların üretimi Pentax K bayonet ortaya çıkana kadar devam etti. 1977 de Pentax firması kendine has K bayonete geçince m42 bayonetli Takumar f1.4/50mm’i, Pentax 50 mm f1.4 ile değiştirdiler-güncellediler. Pentax 50 mm incelmesini daha önceden yapmıştım buradan inceleyebilirseniz. İkisi arasında kalsaydım Pentax-M 50mm f1.4 tercihim olurdu. f/p oranı da daha iyi. Pentax 50mm daha ucuza bulunabilirken popülerliğinden ve koleksiyon değerinden dolayı takumar 50mm daha az bulunuyor ve daha pahalı. Aşağıda da Takumar 50mm f1.4 vs Nikon ai 50mm f1.4 vs Pentax 50mm f1.4 optik karşılaştırması bulabilirsiniz. Fotoğrafları tıklayıp büyüterek daha yakından incelemenizi öneririm.
Takumar 1,4/50mm ‘ün 8 elementli versiyonu 1960 lı yıllarda adından ciddi şekilde söz ettirdi. Arkadan gelen 7 elementli versiyonlar da bu ünü devam ettirdiler. Yaklaşık 12 yıl boyunca üretilen Takumar 1.4/50 lensleri tüm dünyaya yayıldı. Günümüzde dijital kullanıcıları tarafından da sıklıkla tercih edilebilir düzeyde. Koleksiyoncular tarafından da tercih edilmesi fiyatlarının artmasına sebep oluyor doğrusu. 8 elementli varyasyonların fiyatı 200-300 dolar arasında iken diğer versiyonlar 120-190 dolar bandında alıcı bekliyor.
