Zenit Helios 58mm f2 44M-X Serisi Lens Kullanıcı İncelemesi

Değerli okurlar merhaba; Bu yazım da Sovyet Rus lenslerinin en ünlülerinden ve piyasada çokça bulunabilen Zenit Helios 44m 58mm f2 serisi (44, 44-2, 44-3, 44m, 44m-2, 44m-3, 44m-4, 44m-5, 44m-6, 44m-7) inceledik. Helios 58mm serisi objektiflerin özelliklerinden bahsedeceğiz.

Helios 44m 58mm f2 Lens Özellikleri

Zenit Helios 44 58mm f2 Versiyonları ve Fiziki Özellikleri

Helios 58mm, 240 gr ağırlığında ve 4 cm uzunluğunda metal yapılı bir objektif. M42 vidalı ağız yuvası ile ister eski analog makinelerde ister günümüz DSLR fotoğraf makinelerinde ve aynasızlarda adaptörlerle kolayca kullanılabiliyor. Full frame ve crop her türlü makineye uyumlu. Elimde olan seri Helios 44m-5 olsa da bu lenslerin 7 ya da 8 ( ya da … sayamadığım kadar çok ) tane farklı türü var. Her birinin genetik yapısı çok benzer olsa da ufak tefek farklılıklar dikkat çekiyor. Benim elime farklı zamanlarda farklı kopyalar geçtiği için her birini diğeri ile kıyaslayamayacağım.

Bu yazıma yazmama sebep olan lens ise Zenit Helios 44m-5 MC versiyonu. Fakat optik olarak çok nadir farklılıklar gözlemlenebiliyor. İlk çıkanlarda kaplama yok iken daha sonra üretilenlerde ise önce coating kaplama sonra da çoklu Multi Coating kaplama (MC) kullanılmış. MC kullanılanlar ışık parlamalarına karşı daha dirençli. Fiziksel olarak az daha iri ya da daha hafifler. Genellikle ilk versiyonları çiftli diyafram yani preset-kilitlemeli diyaframa sahipken sonraları 44m ile beraber tekil diyafram mekanizmasına dönüyor. Ve diyafram yaprağı sayıları farklılık gösteriyor.

Ayrıca Helios 77m-4  f1.8 / 50mm lens incelemesi için tıklayın.

58mm f2 helios serisi başlıca 4 fabrikada üretilmiştir. Bunlar kmz, mmz, veldai-jupiter, vomz. Her lensin nerede hangi fabrikada üretildiği, lenslere kazınan hologramlardan anlaşılabilir. Her ne kadar optik dizilimleri aynı olsa da, optik yapıları ve inşa düzenekleri farklılık göstermektedir. Örneğin en az yağ kaçıran ve optik kalitesi başarılalı olan bana göre mmz üretimi olanlardır. Yani belomo adıyla anılan serileridir.  aşağıda bu logoları görebilirsiniz.

Farklı üretimler altında optik farklılıklar söz konusu olabilmektedir. Aralarında, kendi gözlemlerime göre optik başarısı en iyi olanlar sırasıyla mmz>kmz>vomz>veldai şeklindedir. Bu sıralamayı herhangi bir kritere göre test etmeden, fotoğrafik gözlemlerime göre yaptığımı belirtmeliyim. Ayrıca latin alfabesi ile yazılanların rus alfabesi ile yazılanlara göre daha iyi sonuç verdiğini de düşünüyorum. Yine fark ettiğim diğer diğer bir konu ise 44m-x modellerinden 44m-7 > 44m-6 > 44m-5 > 44m-4 olduğudur. Tekrar ediyorum ; bu bilgiler nesnel değil, özneldir. Tecrübelerime dayanır; kritere göre ölçülmüş değildir.

Rus Lenslerin İsim Karışıklığı be Helios 58mm serisi

Piyasa da o kadar çok bu lenslerden var ki karıştırmamak zaten elde değil. Bir de Rusların model algıları zaten karışık. 44m model adı olmasına karşın bu lensleri ilk görenler odak uzaklığı sanabiliyor. Hayır, lensimiz 44mm değil 58mm odak uzaklığına sahip. Ve en açık diyaframı f2.  En kapalı halde iken f16 değerini almakta. 58mm portre için ideal bir odak uzunluğu. Crop makineler takıldığında ise yaklaşık 90mm civarına denk geliyor ki portre için en ideal değer aralığında olduğuna hiç şüphe yok.

F 2 diyafram objektifimizi yeterince hızlı yapıyor. Hem ışık hem bokeh kalitesi olarak yeterli olduğunu söyleyebilirim. F1.4 olsa daha iyi olmaz mı? Evet tabi ki de daha iyi olurdu ama bu fiyatlara asla bulamazdık. Fiyat demişken; bence kalitesine göre fiyatı çok iyi. Yurt içinde ortalama 500 tl civarında bulunabilirken yurt dışında 30-50 dolar civarında alıcı buluyor. Fiyatının düşük olmasının bence en önemli sebebi Zenit marka filmli makinelerin kit lensi olması. Ruslar bu makinelerden peynir ekmek gibi satmışlar. İlanlara göz gezdirirseniz anlarsınız. Dolayı ile piyasa de çok bulunduğundan dolayı uygun fiyatlı olduğunu söyleyebiliriz.

Zenit Helios 58mm f2 Serisi  Objektiflerin Keskinliği ve Bokeh Kalitesi

Bu lens özellikle full frame gövdelerde kullanılırsa Ruslara özgü girdap bokeh üretebiliyor. Bu bokehe swerly ya da circular (dairesel) ya da girdap bokeh de deniliyor. Girdap bokehin yoğunluğu az olsa da dikkatli incelendiğinde anlaşılıyor. 77m-4 serisindeki kadar göze gelmese de idare eder. Portrelere farklı bir hava katıyor açıkçası.

Swerly bokehi diğerlerinden daha fazla veren sürümü mmz üretimi olan 44-2 olduğunu söylemeliyim. 44-2 lerin kmz ve jupiter üretimleri de var. Benim daha çok belirgin hissettiğim ise mmz 44-2 olanı.

Merkez keskinliği f2 de dahi çok iyi. Kenarlar f2 de epey yumuşak kalıyor. Fakat f5.6 civarında kenar keskinliği de gözle görülür derecede iyileşiyor. Zaten Rus lenslerinin karakteristik özelliği desem yanlış olmaz. Büyük bir çoğunluğu en geniş diyaframda bile merkezleri çok keskin oluyor. Bu konuda birçok uzak doğu firmasını dövüyor.

Renk üretimi de başarılı. Ne sıcak ne de soğuk. Kontrast yeterli. Cansız portreler üretmiyor. F2 de bir miktar cansız ve kontratsız kalsa da f4 den itibaren süper. Genelde ilk sürümler daha çok sıcak tonlara sahipler, dolayısı ile son sürümleri de daha soğuk.  Çekimleri kaliteli. Köşe keskinliği de merkezdeki gibi olsa idi carl zeiss in kopyası olabilirmiş. Zaten bu lens Ruslar tarafından CZ Biotarın kopyası olması için üretilmiş. Şimdilik Biotar kullanmadığımdan onunla kıyaslayamıyorum lakin günümüz Carl Zeiss’ler ile mukayesesinde bulunabiliyorum. Ve maalesef bu haliyle Carl Zeiss olmayı hak edemiyor. Fakat bu lensin kötü olduğu anlamına gelmez.

Zenit Helios 44m-5 58mm f2 Lenslerin Diğer Özellikleri

Vinyet full frame de bir miktar oluşturuyor. Özellikle açık diyaframda az da olsa beli olmakta. Ben adaptörle Sony a7ii de ve Canon 550D de kullandım. Crop makinelerde vinyeti gözlemlemek çok daha zor. Full frame deki vinyetler de f8 gibi en dip seviyesinde. Vinyet konusunda şunu da belirtmeliyim ki; portre çekimlerinde merkez odaklanacağı için bence farklı bir estetik hava de katıyor fotoğrafa. Aynı etki kenar yumuşaklığı ile de olmakta. Bize zaten fotoğrafın merkezi lazım olduğundan vinyet ve kenar yumuşaklığı dezavantaj değil avantaj olarak da düşünülebilir.

Renk sapmaları geniş diyaframda az-çok gözlemlenebiliyor. Fakat göze asla batmayacak düzeyde. Biraz daha kısık diyaframda neredeyse sıfıra yakın. MC kaplaması bu lensin CA kontrolünde büyük rol oynuyor.

Zenit Helios 44m 58mm f2 Serisi Lenslerin Olumsuz Yönleri

58mm ler manüel lenslerdir ve  M42 uyumludurlar. M42 lenslerde (otomatik mod desteklilerinde) bayonette bir pim olur. Bu pime basıldığında diyafram kapanır. Dijitaller kameralarda bazı basit adaptörlerde pimi harekete geçirecek düzenek yer almaz ve eğer objektifin otomatik (A) modu yoksa diyafram kullanılamaz. İşte bu lensin de A modu yok. sadece 44m versiyonunda bu auto yani,  A butonu var. 44m-x serilerinin  hiç birinde yok.  A modu basit bir tırnaktan ibarettir aslında. Ve diyaframı bu pime bağlı olmaksızın çalışacak duruma getirir. Yani f5.6 ya getirirseniz A modunda f5.6 olur. Arkadaki pimin basılı olup olmaması önemli değildir. Eğer bu lensi günümüz aynalı ya da aynasız makinelerinde kullanacaksanız adaptörünüze dikkat edin. yine benzer şekilde analog makinelerden bazıları bahsettiğim auto modu desteklerken bazıları desteklemektedir. Kullanılacak analog makineler göre lense de dikkat edilmesi gerekmektedir.

İkinci bir olumsuz diyebileceğimiz yanı ise netlik halkasının zor dönmesi. Elime farklı zamanlarda bir çok farklı Rus lensi geçmişti ve hepsinin netlik halkası olması gerekenden daha sertti. Acele bir çekim yapmanız gerekiyorsa bir ihtimal pozu kaçırabilirsiniz. Bu sorunun bir çözümü ise içteki helecoidin yağlanması. Kullanılmamaktan ve üzeri açık bırakılmaktan oluyor bu sertleşmeler. Büyük şehirlerde usta tamirciler belki uygun fiyata tamir edebilirler.

Zenit Helios 44m 2 58mm f2 Lens Örnekleri

Son zamanlarda elime kmz 44-2 preset çift kilitlemeli diyaframlı model de geçti. Onunla ilgili birkaç çekim yaptım. Sizlerle örnek olması adına paylaşıyorum. Kullanım olarak preset diyafram kullanmasını fotoğrafta sevmesem de elime geçen fırsatı kaçırmak istemedim ve yazımı güncelledim. Fotoğraflara hiçbir sayısal müdahale yoktur. Sadece çözünürlük düşürülmüştür. Büyük halini görmek için üzerine tıklayın. Açık diyaframda (ilk fotoğrafta) swerly (girdap) bokehler zorda olsa fark ediliyor.

Sonuç Olarak:

Manüel lens kullanabilen, hatta benim gibi manüel kullanmayı seven birisi iseniz ve uygun fiyatlı kaliteli bir portre lensi arıyorsanız Zenit Helios 44m 58mm f2 tam size göre. Hem kompaktlığı hem kalitesi hem de fiyatı yönünden alabileceğiniz güzel bir lens. Tavsiye ederim.