FOTOĞRAF MAKİNESİ ANA ÇEKİM MODLARI: A – S – P – M -U1 ?

Canon Nikon Sony Fujifilm Çekim Modları Nelerdir?

Aynalı olsun aynasız olsun profesyonel fotoğraf makinelerinde genellikle vizörün sağında yer alan bir mod kadranı üzerinde A-S-P-M-SCN-c1-c2-AUTO gibi kısaltmalarla ifade edilen seçenekler görürüz. Bunlar Temel fotoğraf makinesi temel çekim modları dır. Hemen hemen her DSLR fotoğraf makinesinde vardır.  Hatta yarı profesyonel veya mercimek sensörlü ( : ) )basit fotoğraf makinelerinde de rastlamak mümkündür. Peki, ne anlama gelir bu ileri çekim modu kısaltmaları? Fotoğraf makinesi temel çekim modları nelerdir, ne anlama gelmektedir, hangi fotoğraf makinesi modları nerede kullanılmalıdır ? Bu yazımda mod kadranındaki kısaltmaları ve içeriklerini anlatmaya çalışacağım.

Diyafram Öncelikli Mod:

 veya   :Kullanıcılar bu modda iken diyaframı kontrol edebilir. Girdiği diyafram değerine göre de enstantaneyi (S – Tv) makine kendisi otomatik olarak atar. Bir çeşit yarı otomatik pozlama gibi. En kullanışlı modlardan biri olduğunuz söylemek lazım. Açıkçası gündüz gözüyle ya da çok ışıklı bir ortamda daha da kullanışlıdır. Gündüz fotoğraf çekim ayarları yapılırken sıkça kullanılır. Bu mod Canon da AV ile Nikon , Sony gibi markalarda A ile sembolize edilir. Her çeşit fotoğraf çekiminde kullanılmakla beraber daha çok manzara fotoğrafçılığı portre fotoğrafçılığı ve makro fotoğrafçılığında daha çok tercih edilir. Bahsettiğim fotoğrafçılık türleri doğrudan diyafram değerleri ile ilgilidir çünkü.

A modunu kullanırken az ışıklı ortamlarda dikkatli olunması gerekir. İSO değerine bağlı olarak enstantane değerini makine kendisi verecektir. Az ışıkta düşük enstantane vereceğinden elde zaman zaman fotoğraf çekmek imkansızdır. Üçayak kullanılması kaçınılmaz durumlar oluşur. Eğer elde çekim yapmanız gerekiyorsa (varsa) makinenizin İSO değerini de otomatiğe alın.(Tabi makinenize güveniyorsanız). Ya da diğer temel çekim modları nı denemelisiniz.

Diyaframın Fotoğrafa etkilerini buradaki yazımda detaylıca anlattığım için şimdilik çok uzatmayacağım.

Enstantane Öncelikli Mod:

S : Tv: Bu seçenekte ise siz fotoğrafın hızını seçebilirsiniz, makine de hıza göre diyafram değerini kendisi otomatik atar. Çoğunlukla S (Shutter) harfi ile gösterilse de Canon  Tv modu ile sembolize etmiştir. Fotoğrafı çok hızlı ya da çok yavaş çekileceği durumlarda kullanılır. Örneğin su damlasının birikintiye düştüğünde etrafa sıçrattığı minik damlaları çekmek için S modunu kullanabilirsiniz.  Enstantane değeriniz yaklaşık 1/1000 civarı olmalıdır. Daha üstü de olur, fakat çok alt değerler olamaz. Enstantane değeri düştükçe hareket algısı oluşacağından damlaları havada tane tane yakalayamazsınız.  Tam tersi hareket algısı vermek istediğimiz bir fotoğraf olabilir ve daha düşük enstantane değerleri kullanmamız gerekebilir. Örneğin yürüyen bir amcanın adın attığını göstermek istiyorsak enstantaneyi 1/3 ile 1/15 civarı bir değerde tutabiliriz. Böylelikle adım atma anı net değil de hareket etmişcesine tam da istediğimiz gibi çıkar.

PAN tekniği dediğimiz yöntem de S (Tv)  modunda çekilir. Makine yön değiştirilerek, hareket halindeki obje takip edilir. Enstantane 1/30 civarında tutulur. İzlenen fotoğraf çekilir. Fotoğraf net çıkarken hareket etmeye ne varsa bulanık çıkar. Böylece objenin hızlı hareket ettiği vurgulanmış olur.

S modunda dikkat edilmesi gereken en önemli unsur sizin seçtiğiniz yüksek hıza karşın fotoğraf makinesinin gerekli diyafram değerini atayamaması olabilir. Lensinizin açık diyafram değeri yok ise fotoğraf doğru pozlanamaz ve olduğundan karanlık çıkar. Özellikle kit lenslerde çok açık diyafram bulunmaz ve makine değer veremez. Makineniz var olan en açık diyafram değeri ile fotoğrafı çekecektir. Fakat buna rağmen doğru pozlama için ışık yetmeyecek ve karanlık çıkacaktır. Yapılması gereken İSO değerini yükseltmek veya enstantane değerini düşürmek olmalıdır.

Enstantane ile ilgili yazıma da buradan ulaşabilirsiniz.

Programlanabilir Mod- P modu:

:  Bu mod otomatik moddan sonraki en otomatik moddur 🙂 Diyafram enstantane ve İSO üçlüsünden sadece iso’ya müdahale edilebilir. Diyafram ve enstantaneyi makine kendisi verir. Yeni başlayanlar bu modu kullanabilirler. Açıkçası ben yeni başladığımda da kullanmamıştım;  hatta hiç kullanmadım desem daha doğru olur. Kullanmadığımdan mıdır nedir: niçin var olduğunu dahi anlamadım.

Manuel Mod:

:  Muhteşem üçlünün her değerini kullanıcının atadığı seçenektir. Manuel çekim modunda hangi ayarları kendimiz yaparız?  Diyafram, perde hızı (enstantane) ve İso yu ayrı ayrı kendiniz ayarlayabilirsiniz. Manüel mod kullanıcıları genellikle fotoğraf konusunda tecrübeleşmiş kişilerdir. Ortama göre ışığı süzerler, kompozisyona göre enstantane diyafram ve İSO değerlerini kendileri verirler. Zaman zaman ilk fotoğrafta istenilen etki yakalanamaz ve ikinci- üçüncü- dördüncü… pozlarda deneme yanılma ile istenilene erişilir. Fotoğrafı fotoğraf gibi çekmek için bu yöntemi tavsiye ederim. Başta zorlanılsa da zaman içerisinde alışılacaktır ve ayrı bir keyif verecektir.

Manüel modda kullanım kolaylığı getiren en önemli faktör otomatik İSO değeridir. Orta ve ileri seviye makinelerin çoğunda otomatik İSO seçenekler arasında vardır. Bazı makinelerde ise yoktur. Otomatik İSO, sizin makineye girmiş olduğunuz diyafram ve enstantane değerine göre doğru pozlama için İSO değerini otomatik verir. Genellikle otomatik İSO değerinin alt ve üst sınırı da ayarlanabilmektedir. Örneğin İso’nun 3200 de yukarı çıkmasını istemiyorsanız üst sınırını 3200 olarak ayarlayabilirsiniz. Ustalaşmamış fakat ustalaşmak isteyenler için M modu ve oto İso kullanılabilir.

Bunlardan başka Manuel Çekim Modunda hangi ayarları kendimiz yaparız?

M modunda kolay fotoğraf çekmenin diğer bir yolu da dijital makinelerdeki ışık ölçüm sistemleridir. Zaten makinemiz ortam ışığını süzer ve bu bilgiyi ekranda sizinle paylaşır. Fotoğrafta da görüldüğü gibi ortama göre ışık durumunun az mı çok mu olduğu bellidir. Örneğin fotoğraftaki örnekte değerler ideal pozlama için yeterli değildir.  Elips içine aldığım pozlama telafisi çizgilerinde ibre negatif yönde epey ilerlemiştir. Buda gösterir ki, çekilen fotoğraf karanlık çıkacaktır. Pozitif yönde fazla olsa idi fotoğraf çok parlak hatta patlak çıkacaktır. İdeal pozlama ise göstergenin 0 çizgisinde olmasıdır. Göstergeyi sıfır çizgisinde tutacak şekilde diyafram, perde hızı veya iso ile oynayabilirsiniz. Böylece M moduna daha hakim olabilirsiniz.

Peki bunlardan başka manuel çekim modunda hangi ayarları kendimiz yaparız? Manüel modda yapabileceğiniz diğer bir efekt ise BULB kullanmaktır. BULB modunda deklanşöre bastınız müddet boyunca fotoğraf çekilir. Özellikle uzun pozlamalarda kullanılır. Yıldızların dönerken hareketi için Bulb şarttır. BULB modu sadece manüel mod seçili iken kullanılabilir.

Otomatik mod:

AUTO: A:  Pozlama için gerekli tüm değerlerin makine tarafında belirlendi moddur. Ortamdaki ışığa göre ideal fotoğraf için ideal değerleri seçer. Gerek duyarsa flaşı da açar.

Fotoğrafçılığı öğrenmek istiyorum diyen arkadaşlar bu modan uzak dursunlar.  Bu mod bir rahatlıktır ve rahatlık da rehaveti getirir. Maalesef ilerleme sağlanamaz. Fotoğrafçılığı öğrenecek arkadaşlar en azından A veya S modları ile başlasınlar. Hiç olmazsa deneme-yanılma yoluyla öğrenebilirler.

Flaşsız AUTO Modu

Otomatik modun flaşsız halidir. Her değer makine tarafından verilir fakat flaş kullanılmaz. Flaş kullanımının uygun olmadığı ya da yassak olduğu durumlarda kullanılabilir.

Kullanıcı Tanımlı Temel Çekim Modları

C1, C2: 1,2 : U1,U2: Mod kadranındaki bu ifadeler önceden ayarlanmış kullanıcı ayarlarını ifade ederler. Kullanıcı standart bazı ortamlarda, standart ayarlar ile çekim yapıyorsa bu ayarları kaydeder. Dolayısı ile her seferinde ayarlarını yapmak için emek ve zaman harcamamış olur.

Ayrıca Otomatik çekim modları makalemiz için tıklayın.

Yazım bitti. Işığınız kaliteli olsun. 🙂