
Carl Zeiss Jena Flektogon 35mm f2.4 İnceleme
Carl Zeiss efsanelerinden birisi ile daha karşınızdayız. Bu yazımızda Carl Zeiss Jena DDR Flektogon 35mm f2.4 lensi inceliyoruz. CZJ Flektogon 2.4/35 un teknik özellikleri, kullanıcı yorumları, örnek fotoğraflar ve pozitif yönlerini sizler için derlemeye çalıştık. Efsane Flek 35mm ‘nin teknik özellikleri ile başlayalım.
Carl Zeiss Jena Flektogon 35mm f2.4 Lensin Teknik Özellikleri
Lensin adı | Carl Zeiss Jena DDR MC Flektogon 35mm f2.4 |
Odak uzaklığı | 35 mm |
Yapı malzemesi | Metal |
Ağırlık | 235 gr |
Uzunluk | 5 cm |
Eleman | 6 grupta 6 optik |
Minimum netleme mesafesi | 19,5 cm |
Diyafram yaprağı sayısı | 6 kanatlı |
Maksimum büyütme | 1:2,4 |
Sarsıntı engelleyici | yok |
Max- min diyafram açıklığı | 2,4 – 22 |
Filtre çarı | 49mm |
Menşei | GDR- Doğu Almanya |
Carl Zeiss Flektogon 35mm Versiyonları ve Tarihçesi
Carl Zeiss (CZ) firmasının 1949 yılında tasarlayarak patentini aldıkları flaktogon 35mm serisinin son halkası olan f2.4 diyaframlı güncellenmiş son varyasyonudur. Daha önceki seriler f2.8 max diyaframlı modelleri ile benzer optik yapıya sahiptir. f2.8’li 4 ana versiyondan sonra daha 1976 yılında f2.4 versiyonu piyasaya sürüldü. Flektogon f2.8 versiyonlarını farklı bir incelemede ele almamız lazım. İnceleme olursa buradan link te veririm, böylece kolaylıkla kıyaslarsınız. Şimdilik carl zeiss 35mm f2.4 ile devam ediyoruz.

1950- 60 lı yılarda bahsi geçen lensin üreticim firması aynı olsa da pazarlama markları hep farklılık gösterdi. Bu doğrultuda CZJ Flektogon 35mm f2.4’ün ikiz kardeşi Prakticar 35mm f2.4 de piyasaya sürüldü. Sonralardan Pentaconun Praktica bayonetli (PB) versiyonu olarak üretilmeye başlandı. Abisi Flektogon 35mm f2.4 ‘den optik olarak farkı yoktu. Fakat dış kasa-şase de kullanılan plastik malzemeler ile sanki daha düşük kaliteli havası vardı. Bahsettiğimiz plastik halkalar Pentacon Praktica marka birçok lenste kullanılmıştı. Ağırlık düştü, taşımak kolaylaştı fakat dayanıklılık da ciddi derecede düştü. Bu lensler sıkıştırıldığında veya düştüğünde sert plastik parçalar kolaylıkla kırılabiliyor ve lens bir çöp bidonunun dibinde tarihe karışıyordu. Yapı malzemesi hariç optik tasarım ve MDF aynen korundu. MC çoklu kaplama da Flektogon ile muhtemelen aynı idi.
Flektogon 2.4/35 Fiziksel Yapısı

En kısa halindeki yaklaşık 5 cm uzunluğu ve 250 gr civarı ağırlığı ile taşıması oldukça kolay bu lensi. Ergonomik bir lens Flektogon. İç aksamlarında plastik birkaç parça kullanılsa da dışarıdan tamamen metal. Önde netleme halkası yaklaşık 1 cm kalınlığında ve metal tırtıkla donatılmış. Az geride 6mm kalınlıkta diyafram halkası çizgisel tırtıkla kaplanmış ve her iki halkanın da tutuşu kolaylaştırılmıştır. Netlik halkası yaklaşık 300 derece civarı döner. Diyafram halkasının az altında m42 lensler için aynı dokulu ve bitişik a/m butonu yer alır.
En yakın netleme mesafesi yaklaşık 19.5 cm civarındadır. Birazdan macro performansını da değerlendireceğim. Burada dünyaca ünlü Mir1b 37mm‘ye bir göndermede bulunayım dedim 🙂 70 cm lik (en yakın netleme mesafesi) MDF ile kullanım alanını daraltmaktadır. Carl zeiss jena 35mm f2.4 ‘un en sevdiğim yanlarında birisi bu çok kısa MDF değeridir. Farklı kadrajlar ve kompozisyonlar oluşturulabilir. Netleme halkasının yaklaşık 300 derece döndüğünü söylemiştim. İlginç bir durum dikkatimi çekti. 300 derecelik dönüş ile netlemenin 20-100 cm arasını kontrol edebildiğiniz dönüş çok çok fazla. Yaklaşık 270 derece kadar. Kalan dönüş açısında (30 derece civarı) ise 1m den sonsuzu kontrol etmek gerekiyor. Lens üzerindeki son metrik değer ise 3m. Yani 3 metre ile sonsuzu çok kısa mesafede kontrol etmek gerekiyor. Açık diyaframda bir miktar zorlanılıyor. Fakat diyafram bir kaç basamak kısıldıktan sonra alan deriliği çok büyüyor ve netleme daha kolaylaşıyor.
35mm Lens Karşılaştırması için tıklayın.
Farklı Kadrajlar için Mükemmel MDF
Carl Zeiss’i sevmemdeki en etken konulardan birisi üstün optik performansından sonra, inanılmaz MDF (En yakın netleme mesafesi) değerleridir. Genel manada bir çok lensinde en yakın netleme mesafesini (MDF) olması beklenenden çok daha kısa tutarak Macro performansını arttırmasıdır. (Olması gereken değerler odak uzaklığının 10 katı kabul edilir. 50mm lens için 50 cm). Carl zeiss jena flektogon 35mm 2.4 ‘ün en yakın mesafesi 19.5 cm dir. Lens üzerinde son değer 20cm olarak işaretlenmiş fakat halka biraz daha geri gidebilmektedir. Bu değerle frame kameralarda yaklaşık 1:2,4 makro oranı verebilmektedir.

Lens 35mm kameralar için tasarlandığından dolayı iyi performans gösterse de crop kameralarda kullanmak çok makul değildir. 1.5x çarpanlı kamerada yaklaşık 52mm değeri verecektir. Görüntü artık geniş açıdan çıkarak normal bakış açsına bürünür. 35 mm kullanmaktaki amaç geniş açılı fotoğraflar çekmek olmalıdır. Kroplu kamera Kullanmak bu avantajı öldürse de, Flektogon’u crop kamerada kullanmanın bir avantajı olabilir. MDF değeri çok düşük olduğu için 52 mm de macro değeri artacaktır. Hele ki 2x kamerada 70mm olarak kullanılırsa 1:1 değeri verecektir. Bu sayede Flek 2.4/35 her yönüyle avantajlı görünüyor.
Daha önce Vivitar series1 28-105mm f2.8 ile geniş açıda makro fotoğraflar çekmiştim. Çok çok zevkli bir deneyim oldu benim için. Şimdilerde Zeiss flektogon 35mm ‘da da bu hazzı yaşıyorum. Manzara çekimlerimin, sokakta harika işler çıkartmasının yanı sıra Makro fotoğraflar da çekmek harika bir duygu. Özellikle nispeten daha küçük objeleri bulundukları çevre ile kadrajlayabiliyorsunuz. Örneği bir böceği yaşadığı ortamı ile… 100mm veya daha üstü macro lensler ile objenin kendisine odaklanılabiliyor. Çevre denetimi yetersiz kalabiliyor. Ama bu 35mm’lik lenste kompozisyon zenginleştirilebilir. Fakat alan derinliğine ve bokehe dikkat etmek şart.
Flektogon 35mm f2.4′ te Optik Performans
Bokeh demişken devam edelim. Birçok farklı geniş açı kullandım. Flektogon kadar arka planı yok etme başarısı olan şimdilik başka geniş açı lens görmedim. Geniş açı değil de 85mm portre lensiymiş gibi. Objeyi 1-2 m aralığında tutabilirseniz rahatlıkla porte fotoğraf çekebilirsiniz. Diğer bir yönüyle bokehleri merkez ve etrafında tam daireseldir. Kenarlara gidildikçe kedi gözünü şeklini almakta. Fakat Pentacon 50 mm f1.8 gibi çok abartmadan bu kedi gözlerini oluşturuyor. Arka planda noktasal ışık kaynakları varsa bokehi izlemek keyifli. Bulanıklığı Rus lenslerinde olduğu gibi şahsına münhasır değil. Kremamsı…

Multi Coating yani çoklu lens kaplaması sayesinde, arka plan ışıklarından kaynaklı parlama ve kromatik aberation (CA) hatalarını en aza indirgenebiliyor. Yan ve arkadan gelen ışığa karşı 70li yıllarda üretilmiş bir lense göre çok iyi olduğu söyleyebilirim. Rahatsız edici değil kesinlikle. En açıkta bir miktar CA oluştuğu vakidir. Fakat asla rahatsız etmez. f5.6’dan sonra zaten gözlemlemek imkansıza yakın.

Full Frame kameralarda f2.4 te vinyet gözlemleniyor. f 8 de çok açık arka planlarda dikkatli bakılırsa yine gözlemlenebiliyor. Daha üstü gözlemlemek zor. Crop faktörlü kameralarda f4 üstü iyi. (ff olarak Sony a7r2 ve crop olarak Sony a6000 kullandım.) Manzara çekimlerinde netlik ve vinyet için ideal diyafram f8-f11 civarı gibi görülüyor.
Renkler, Kontrast ve Keskinlik
Renkleri değerlendirecek olursak standartlaşmış Carl Zeiss şablonunu bir kez daha çizmiş olacağız. Genellikle CZ lenslerinde olduğu üzere, çok iyi renklere sahip bu lens de. Flektogon renkleri çok iyi. En açıkta bile 2.4/35mm ‘nin renklerine bayıldım. Diğer diyaframlara göre az kontrastı olsa da lensi kendisine hayran bırakan en önemli özelliklerinden olduğunu düşünüyorum. Çok çeşitli, sıcakvari, tam kararanında… Kontrast f 4’ten itibaren güncel kaliteli bir lenste olabileceği kadar.

f2.4 deki keskinliği merkezde geniş açılı lens için tatminkar. f2.8 ile arasında fark gözlemlemek oldukça zor. f4, f5.6 ve f8 olmak üzere sırasıyla keskinlikte ilerleyerek hat safhalara ulaşılıyor. Kenarlar en açıkta keskin değil. Ancak f11 civarı tam toparlanıyor. Yine de f11 de kanarlar ile merkez arasında keskinlik farklı muhakkak oluyor. Aşağıda farklı diyaframlardaki örnek fotoğrafları inceleyebilirsin.
Son Söz
Flektogon 35mm, Carl Zeiss’in efsaneleşmiş lenslerinden birisi. Renkleri, keskinliği, minimum kenar bozulması, yapı kalitesi gibi bir çok etken, dünya çapında fotoğrafçılar tarafından yıllardır tercih edilmesine sebep oluyor. Global piyasada yaklaşık 300 dolara satılmakta. Bu fiyat nerede ise güncel üretilen lensler kadar. Markanın ve modelin isim hakkına da para verildiğini de göz önünde bulundurmak lazım. Flektogon alınamasa da en azından bir Prakticar 35mm f2.4 alıp kullanmak ilk hedefim.
