Filtre Dosyası 1: UV filtre nedir? Ne işe Yarar? UV Filtre Ne zaman Kullanılır?

Merhaba; Yine şahane bir yazı dizisi ile karşınızdayız. Bu yazımızda fotoğraf makinelerinin önündeki lenslerde kullandığımız çeşitli filtrelere göz atacağız. Fotoğrafçılıkta ne tür filtreler vardır? Bu filtreler nerelerde ve nasıl kullanılır, hangi filtrenin ne özelliği vardır gibi sorular üzerinde duracağız. İlk olarak da bu yazımızda uv filtre ve skylght filtreleri ele alacağız.

Fotoğrafçılıkta optik ve dijital olmak üzere 2 iki ana tür filtre kullanılmaktadır. Bizim bu yazıda bahsedeceğimiz filtre türü optik olan filtrelerdir. Fotoğrafçılıkta dijital filtreler farklı bir yazımızın konusu olacaktır. Fotoğrafçılıkta kullanılan belli başlı optik filtre tipleri şu şekildedir.

  1. Uv filtreler
  2. Nd filtreler
  3. Polarize filtreler
  4. Renk düzeltme filtreleri (80b 85a 85b 81b fl-d fl-b fl-w)
  5. Kızıl ötesi filtre
  6. Close-up filtreler
  7. Efekt filtreleri

Optik filtreler analog fotoğrafçılık zamanında fotoğraflara farklılık katmak için çokça kullanılırdı. Bu filtreler sayesinde fotoğraflar alışılagelmişin dışında ortaya çıkardı. Fakat dijital sensörlerin icadı ile filtreler yavaş yavaş kullanım ömürlerini doldurdular. Şuan  Dslr makinelerde en çok uv, nd ve polarize filtreler kullanılmaktadır.  Şimdi yukarıda listelediğimiz filtreleri tek tek açıklayalım.

1.)  Uv filtreler nedir? Ne zaman ve niçin kullanılır?

Uv adı  ‘ultraviolet’ kelimesinden gelir. Kısaca ortamdaki ultraviyole ışınları kesmek için kullanılır. Fotoğrafa berraklık kattığı söylenir. Esasında fotoğrafa etkisi gözlemlemek oldukça güçtür. Uv filtre kullanılan fotoğraf ile kullanılmayan fotoğrafı, ayırt etmek neredeyse imkansızdır. UV filtre kutularının üzerinde reklam olsun diye filtre kullanıldığında nasıl görüneceğine dair fotoğraflar vardır. Bunlara çok inanmamakta fayda var. Dijital sensör kullanıldığında zaten birçok etkiyi programlar yardımı ile düzenleyebiliyoruz. Yani sanıldığı kadar ultraviyole filtrelerin etkisinin olduğunu düşünmüyorum. Olumla ya da olumsuz yönde…

Fotoğrafta en çok kullanılan üç filtre. uv- polarize ve nd filtreler

Peki neden bu kadar çok uv filtre kullanılıyor. Sorunun cevabı aslında uv filtrelerin 2. Kullanım alanı ile ilgili. Uv filtreler fotoğrafa ciddi etkisi olmadığı ve fiyatları nispeten ucuz olduğu için lens koruyucu olarak da kullanılmaktadırlar. Lenslerin önüne takılarak lense gelebilecek darbeleri, içine veya camlarına kaçabilecek tozları engeller. Bir seferinde UV filtrenin lensimi kurtardığına şahit oldum. Taşlık bir yolda yanızdan geçen arabanın tekerden seken ufak bir taş parçasının lensimi kırmasını-çizmesini önlemiştir ultraviole filtre. Kendisini bir kahraman gibi taşa siper etmiş, lensim zarar görmemiş lakin kendisi parçalanmıştır. Çok yaşa UV filtre…

Uv filtresi konusuna girmişken  bir de skylight filtrelere (ya da gün ışığı filtresi) değinmek lazım. Skyligth filtreler genelde uv filtreler ile benzer etkiyi gösterdiği için birçok amatör kullanıcı tarafından karıştırılmaktadırlar. Uv filtreler, uv ışınlarını filtreler yani engeller. Skylight filtrelerin böyle bir özelliği yoktur. Uv ışınlarını kesmeler. Genellikle havadaki mavi rengi bastırıp ortama hafif ışık doygunluğu katmak için kullanılırlar. Zaten çıplak göz ile bakınca camlarındaki pembemsi rengini rahatlıkla görebilirsiniz. Oysa ki uv filtreler şeffaftır; renksizdir. skylight filtreler 1a veya 1b gibi isim alırlar.

Genellikle de eski analog zamanında kullanılmışlardır. Günümüzde artık bu filtrelerin verdiği doygunluğu bilgisayarda programlar ile kolayca verebildiğimiz için kullanılmasına da gerek de kalmamıştır. UV filtrelerde son zamanlarda bir normal bir de daha ince olmak üzere iki farklı versiyon olarak üretilmektedirler. Slim yani ince olanlar biraz daha pahalı. Mantık olarak cam daha ince olduğu için fotoğrafa etkisini de daha az kayıp olacağı düşünülebilir. Dolayısı ile ince uv filtre alınmasını öneririm.

Peki hangi marka UV Filtre Öneririm:

Şimdi burada reklam yapmak gibi bir niyetim yok. Lakin genelde sorulan sorulardan biri olduğu için yazmak istedim bu başlığı. En kaliteli Uv filtre markasının ne olduğundan falan bahsetmeyeceğim. Sadece tercih edilebilirliği yüksek olanları yazacağım. Öncelikle lens üreticisi markaların filtrelerini tercih etmek mantıklı olur. Örneğin Carl Zeiss ya da Nikon ya da Canon ya da Rodenstock gibi. Tabi bu firmaların listesi çok daha uzun. Optik olarak zaten bir geçmişe sahip bu tarz firmalar kaliteden ödün vermek istemezler. Ürünleri kalitelidir.

İkinci olarak sadece filtre üzerine atılım yapmış firmalar var. B+W gibi ya da Hoya HD gibi. Gerçi Hoya lens üreticisidir fakat kendi markası altında çok az lens piyasaya sürmüştür. Genelde 2. parti üreticilere lens üretir. Her neyse Demek istediğim anlaşılmıştır herhalde… Bunlar haricinde diğer ucuz yollu firmaları önerip önermediğimi bende bilemiyorum. 🙂 Aşağı mı tükürsek yukarı mı? ….

Uv Filtrelerin Dezavantajları

Uv filtrelerin görüntüye etkisinin olup olamadığı hala araştırılmakta ve farklı kafalardan farklı ses çıkmakta. Araştırmalarım sonucunda fark edebilecek bir etki göremedim desem doğru olur fakat mantık olarak objektiflerin önüne bir cam element daha eklenmekte. Cam kaliteli değilse muhakkak etki eder. Bahsettiğimiz etki çok çok az da olsa olumsuz yönü olabilir. Bu birinci dezavantajıdır. 

İkinci olarak kadraja ışık kaynağı alınırsa ve uv filtre kullanılırsa bu kaynaktan gelen ışık uv filtreden yansıyarak 2. bir örüntü oluşturur. Bu ikinci görüntü ışık kaynağının gücüne göre az belirgin veya çok belirgin de olabilir. Aşağıdaki örnekte bunu gösterdim. Benzer şekilde yüksek ışıklı lambalar da yansıma görüntüsü oluşturmaktadırlar. 

Çatıların üzerinden batmakta olan güneş uv filtre takılı bir lens ile fotoğraflanırsa , güneşin hemen yanındaki gibi bir yansıma görüntüsü daha oluşur. Bu fotoğraf denemek için çekilmese idi bu ikili güneş görüntüsünden dolayı ÇÖP olacaktı. UV filtre kullanırken başta güneş olmak üzere kadraja ışık kaynağı sokarken dikkatli olun.

Son olarak da filtreler üzerinde bulunan bir takım kaplamalara da değinerek yazımı bitirmiş olayım. Bazı lenslerin bazı optik elemanları multi coating (MC) adı altında farklı elementlerle kaplanıyor. Özellikle optik olarak kaliteyi arttırmak hedefleniyor ve flare yansımalarını kontrol altında tutmak hedefleniyor. Buna benzer bir mantık ile artık ileri gelen uv filtre üreticileri de uv filtrelerini farklı elementlerle kaplamaktadırlar. Tabi zaten piyasaya göre elit olan bu markalar fiyatları yüksek iken mc-mrc kaplamasıyla iki katından daha fazla para istemektedirler. Profesyonel iş yapanlar için diyebileceğim bir şey yok ama bizim gibi amatör fotoğrafçıların neredeyse lens parasına filtre almalarına da gerek yok.

Işığınız kaliteli olsun… 

Filtre Dosyamızın Diğer Yazılarını Okumak İçin Lütfen Üzerini Tıklayın.

1. UV Filtreler

2. ND (yoğunluk) Filtreler

3. Polarize Filtreler

4. Renk Düzeltme Filtreleri

5. Kızılötesi Filtreler

6. Macro (Close- up) Filtreler

7. Efekt Filtreleri ve Çeşitleri

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu